Bước vào thế kỷ 21, hai quốc gia có ảnh hưởng sống còn trên Việt Nam đó là Hoa Kỳ và Trung Quốc. Trung Quốc là lân bang nhiều ngàn năm với Việt Nam, lúc là đàn anh, lúc là mô hình đáng kính, lúc là mối họa, và lúc là kẻ thù không đội trời chung. Dù đóng vai trò nào đi nữa, Trung Quốc vẫn là yếu tố không thể thiếu trong sinh hoạt của dân Việt Nam, từ kinh tế, văn hóa, đến chính tri.. Phần Hoa Kỳ, dầu là quốc gia non trẻ và xa xôi, dầu là kẻ thù của CSVN trong thời kỳ chiến tranh Quốc Cộng, nay lại là đối tác quan trọng nhất để cân bằng ảnh hưởng của Trung Quốc tại Việt Nam.
Hoa Kỳ lại còn đáng cho CSVN quan tâm hơn vì có 2 triệu người Việt cư ngụ và cán cân mậu dịch giữa Việt Nam và Hoa Kỳ cách nhau rất xa so với cán cân mậu dịch giữa Trung Quốc và Việt Nam. Năm 2000, mậu dịch kinh tế giữa Việt Nam và Hoa Kỳ là 1 tỷ USD, nhưng tới năm 2006 thì đã lên tới 10 tỷ USD và cán cân chênh lệch nghiêng thế thuận lợi về Việt Nam. Cho tới năm 2007, mậu dịch song phương Việt - Hoa khoảng 1 tỷ Mỹ Kim.
Tháng 8 năm 2006, tại Kuala Lumpur nước Mã Lai, bà Susan Schwab đại diện cho Hoa Kỳ gặp gỡ Phó Thủ Tướng Phạm Gia Khiêm để bàn thảo đưa đến một quy chế thương mại vĩnh viễn giữa Hoa Kỳ và Việt Nam, quy chế này được gọi là Trade and Investment Framework Agreement (Tifa). Sau cuộc gặp gỡ này, Tổng Thống Bush đến Việt Nam tham dự Hội Nghị Apec 14 tháng 11 năm 2006, và trong chuyến đi đó, Tổng Thống Bush mang đến cho Việt Nam một món quà là rút tên Việt Nam ra khỏi danh sách những quốc gia cần được quan tâm, countries of particular concern, viết tắt là CPC. Sau đó, vào tháng 2 năm 2007, Hoa Kỳ hỗ trợ cho chuyến đi của Thủ Tướng Nguyễn Tấn Dũng đến diện kiến Đức Giáo Hoàng Benedicto XVI để chuẩn bị thiết lập bang giao giữa Vatican và Hà Nộị
Mọi chuyện đang diễn ra tốt đẹp thì bỗng dưng sau chuyến công du Vatican, Hà Nội trở mặt, phát động chiến dịch bắt giam các nhà đấu tranh dân chủ ở trong nước, nhất là bắt giam linh mục Nguyễn Văn Lý nhân dịp Tết Đinh Hợi và đưa ngài ra tòa án bóp mũi bịt miệng làm cho cả thế giới sửng sốt bàng hoàng đến độ Dân Biểu Earl Blumenauer phải từ chức Trưởng Khối Việt Nam tại Hạ Viện để phản đối việc đàn áp nàỵ Tháng 4 năm 2007, Phó Thủ Tướng Phạm Gia Khiêm đến Washington D.C để bàn thảo tiếp Tifa thì đã gặp sự phản ứng dữ dội của Hoa Kỳ về hành vi chà đạp nhân quyền đó, người Việt hải ngoại còn vận động với bộ trưởng Ngoại Giao Condoleeza Rice đưa CSVN vào lại danh sách CPC. Trong buổi gặp gỡ giữa Phó Thủ Tướng Phạm Gia Khiêm và Ngoại Trưởng Rice, không khí khá căng thẳng vì vấn đề đàn áp các nhà dân chủ của CSVN.
Trở về nước, để tránh tình trạng nghi ngờ của đàn anh CSTQ, Chủ Tịch Nhà Nước Nguyễn Minh Triết và Phó Thủ Tướng Phạm Gia Khiêm lập tức đi Bắc Kinh. Ông Triết cho biết ông đi Bắc Kinh là để học hỏi sự thành công về kinh tế của Trung Quốc mà không gây nên xáo trộn trong chính tri.. Sau khi thăm Bắc Kinh, CSVN loan tin ông Triết công du Hoa Kỳ từ ngày 18/6 -23/6/2007. Để giúp quý bạn trẻ hiểu rõ hơn về chuyến đi của ông Triết, tôi xin sơ lược cơ chế chính trị của Việt Nam, tiểu sử của ông Triết và ông Nguyễn Phú Trọng là đối thủ của ông Triết.
I. Cơ Chế Chính Trị Của NNCHXHCN Việt Nam:
Việt Nam theo cơ chế độc đảng và Điều 4 Hiến Pháp của Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam bảo về quyền lãnh đạo độc tôn của Đảng Cộng Sản Việt Nam. Trước đây Nhà Nước và Quốc Hội CHXHCNVN chỉ là công cụ bù nhìn của Đảng, nhưng từ khi mở cửa năm 1987, người ta thấy phe miền nam phấn đấu để cho Nhà Nước và Quốc Hội có thực quyền, và vì thế người ta gọi phe này là phe Nhà Nước Quyền và phe miền bắc là Đảng Quyền. Gần đây, với sự hỗ trợ của Hoa Kỳ, Phe Nhà Nước Quyền đã giành được khá nhiều thực quyền, và nhiều người hy vọng đây là chìa khóa để từng bước một đưa đến dân chủ cho Việt Nam.
Đứng đầu Nhà Nước là Chủ Tịch và đã trải qua 8 vị Chủ Tịch như sau:
1. Hồ Chí Minh 2/9/1945 2/9/1969.
2. Tôn Đức Thắng (1) 3/9/1969 - 30/3/1980.
3. Nguyễn Hữu Thọ (2) 30/3/1980 - 4/7/1981.
4. Trường Chinh 4/7/1981 - 18/6/1987.
5. Võ Chí Công (3) 18/6/1987 - 22/9/1992.
6. Lê Đức Anh 23/9/1992 - 24/9/1997
7. Trần Đức Lương 24/9/1997 - 27/6/2006
8. Nguyễn Minh Triết 27/6/2006 -
Trước năm 1975, khi Hồ Chí Minh còn sống, chức vụ Chủ Tịch Nước có thực quyền vì Hồ Chí Minh là lãnh tụ tối cao của ĐCSVN. Nhưng trong thập niên 1960s, quyền lực của Hồ Chí Minh bị tước đoạt khá nhiều vì Lê Duẫn, Lê Đức Thọ và Trần Quốc Hoàn bao vây cô lập họ Hồ. Sau khi Hồ Chí Minh mất, thì chức vụ Chủ Tịch Nước chỉ là tượng trưng, có tính cách nghi lễ ngoại giao hơn là thực quyền. Sau khi nắm trọn thực quyền cả đất nước trong tay, ngày 2/7/1976, ĐCSVN chính thức cho ra đời Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam. Theo Hiến Pháp của CHXHCNVN, Chủ Tịch Nước chỉ định Thủ Tướng và nội các của Thủ Tướng sau khi đã được Quốc Hội chấp thuận. Chủ Tịch Nước trên danh nghĩa là Tổng Tư Lệnh Quân Đội và là Chủ Tịch Hội Đồng An Ninh Quốc Gia nhưng trong thực tế không có chút quyền lực nào trên quân đội và Bộ Quốc Phòng.
Qua cuộc bầu cử 20/5/2007, Quốc Hội CHXHCNVN có 500 đại biểu trong đó có 30 đại biểu không ở trong ĐCSVN. Đứng đầu Quốc Hội là Chủ Tịch Quốc Hội và hiện nay nhiệm vụ này ông Nguyễn Phú Trọng đang nắm giữ.
Thể chế độc đảng thì Chủ Tịch hoặc Tổng Bí Thư của Đảng là người có thực quyền nhất. Cơ chế của ĐCSVN không có Chủ Tịch (xin nhớ Chủ Tịch Nhà Nước khác với Chủ Tịch Đảng), có Tổng Bí Thư nên Tổng Bí Thư của ĐCSVN là người nắm nhiều thực quyền nhất ở Việt Nam. Đảng CSVN đã trải qua 10 đại hội và 10 Tổng Bí Thự Mười Đại Hội được tổ chức như sau:
1. Macau, 1935.
2. Tuyên Quang, Việt Bắc, 1951.
3. Hà Nội, 1960.
4. Hà Nội, 1976.
5. Hà Nội, 1982.
6. Hà Nội, 1986.
7. Hà Nội, 1991.
8. Hà Nội, 1996.
9. Hà Nội, 2001.
10. Hà Nội, 2006.
Mười Tổng Bí Thư với thứ tự thời gian như sau:
1. Trần Phú (4), 1930 -1931.
2. Lê Hồng Phong (5) 1935-1936.
3. Hà Huy Tập (6) 1936-1938.
4. Nguyễn Văn Cừ (7) 1938 -1940.
5. Trường Chinh 1941 - 1956 và Xử Lý Thường Vụ 5 tháng năm 1986.
6. Lê Duẫn 1960 -1986.
7. Nguyễn Văn Linh 1986 -1991.
8. Đỗ Mười 1991 - 1997.
9. Lê Khả Phiêu 1997 - 2001.
10. Nông Đức Mạnh 2001 - đến naỵ
Trong danh sách các Tổng Bí Thư không có Hồ Chí Minh nhưng thật ra trong thời gian đầu, Hồ Chí Minh đóng vai trò quan trọng và có thực quyền nhất trong ĐCSVN vì họ Hồ nhận lệnh Đệ Tam Quốc Tế Cộng Sản đi thiết lập và hỗ trợ cho các Đảng Cộng Sản trong đó có Đảng Cộng Sản Đông Dương, Đảng Cộng Sản Trung Quốc, Đảng Cộng Sản Thái, v.v. Từ năm 1931 - 1935, sau cái chết của Trần Phú, nhất là khi Hồ Chí Minh bị Stalin giam lỏng ở Moscow để giám sát thì ĐCSVN không có Tổng Bí Thư.
Hiện nay, cơ chế của ĐCSVN được cấu trúc như sau: Đứng đầu là 14 Ủy Viên Bộ Chính Trị, những ủy viên này thành lập một Ban Bí Thư Thường Vụ gồm 8 ngườị Tổng Bí Thư là người đứng đầu và có thực quyền nhất của Đảng, và khi lá phiếu bỏ ngang bằng nhau thì lá phiếu của Tổng Bí Thư là phiếu quyết đi.nh. Sau Bộ Chính Trị là Ban Chấp Hành Trung Ương mà hiện nay gồm 160 ngườị Dưới Ban Chấp Hành Trung Ương là các thành phố, tỉnh, huyện, quận, xã, phường và chi bộ là đơn vị căn bản. Hiện nay ĐCSVN có khoảng 2 triệu đảng viên.
Ngoài ra, để bảo vệ quyền lực của Đảng, ĐCSVN thành lập nhiều tổ chức ngoại vi như Mặt Trận Tổ Quốc (Fatherland Front), Đoàn Thanh Niên Cộng Sản, Hội Phụ Nữ, v.v. Nhiệm vụ của Đoàn Thanh Niên Cộng Sản là tuyển chọn những thanh thiếu niên để đưa vào Đảng. Nhiệm vụ của Mặt Trận Tổ Quốc là giới thiệu và chấp thuận những ứng cử viên vào Quốc Hộị
II. Tiểu Sử Ông Nguyễn Minh Triết:
Nguyễn Minh Triết sinh ngày 8/10/1942 ở Bến Cát, tỉnh Bình Dương. Dưới thời Đệ Nhị Cộng Hòa, ông Triết dạy môn Toán. Năm 1965, ông gia nhập Đảng Cộng Sản. Năm 1992, ông làm bí thư tỉnh của Đảng Cộng Sản tại Sông Bé. Năm 1997, ông Triết được vào Bộ Chính Trị. Với sự nâng đỡ đặc biệt của ông Võ Văn Kiệt và Phan Văn Khải, năm 2000, ông Triết làm Bí Thư của Sài Gòn, và trong cương vị này, ông mở chiến dịch triệt hạ hối lộ và tham nhũng, chiến dịch này đưa đến việc bắt giam, điều tra, xử án và xử tử Trương Văn Cam tức Năm Cam. Điều khá ngạc nhiên lẫn khôi hài đó là khởi đầu vụ án, công an đã gán ghép Năm Cam có liên hệ với chiến sĩ Lý Tống với ý đồ biến vụ án này thành vụ án chính trị cho thấy đây cũng là một đòn phép chính trị ông Triết đã sử dụng để bảo vệ uy tín của ông trong Đảng Cộng Sản.
Trước Đại Hội X của ĐCSVN, nhiều dư luận cho rằng ông Triết được Hoa Kỳ hỗ trợ để lên thay thế Nông Đức Mạnh trong chức Tổng Bí Thư ĐCSVN. Nhưng cuộc chạy đua quyền lực này khá gay gắt vì phe miền bắc muốn đưa Nguyễn Phú Trọng vào chức vụ đó. Nhiều lúc ông Triết tưởng đã phải bỏ cuộc. Ông Triết đã phải qua Paris để chữa bệnh, và dư luận cho rằng phe miền bắc lấy lý do ông Triết bị ung thư tuyến tiền liệt (prostate cancer) nên giữ Nông Đức Mạnh lại chức Tổng Bí Thư thêm một nhiệm kỳ nữa với hy vọng mua thêm thời gian tạo uy tín cho Nguyễn Phú Tro.ng. Cuối cùng, họ điều đình và trao chức Chủ Tịch Nhà Nước cho ông Triết. Ngày 27/6/2006 ông Triết “được” Quốc Hội bù nhìn CHXHCNVN bầu 94.12% trong chức vụ Chủ Tịch thay thế cho Trần Đức Lương với nhiệm kỳ 5 năm.
Khi ông Triết còn nằm bệnh viện tại Paris trước khi có Đại Hội X của ĐCSVN, một số người có đến thăm ông, trong đó có những người bà con gốc gác người Quốc Gia, hỏi ông Triết: “Khi nào thì Việt Nam có biến động để đưa đến tự do dân chu?? Có bao giờ có một Boris Yeltsin tại Việt Nam hay không?” Ông Triết trả lời: “Chưa chín mùị”
III. Tiểu Sử Ông Nguyễn Phú Trọng:
Ông Nguyễn Phú Trọng sinh ngày 14/4/1944 ở Đông Hội, Huyện Đông Anh, Hà Nộị Năm 1963-1967, ông học ở Đại Học Tổng Hợp. Ngày 19/12/1967, ông gia nhập và trở thành cán bộ viết cho Tạp Chí Cộng Sản. Năm 1973, ông được Đảng cử đi học Trường Nguyễn Ái Quốc. Năm 1976 -1983, ông làm phó Bí Thư Chi Bộ trong Ban Biên Tập Tạp Chí Cộng Sản. Năm 1983 -1987, ông làm phó Trưởng Ban Xây Dựng Đảng, sau đó lên làm trưởng ban. Năm 1991-1996, ông giữ chức Tổng Biên Tập Tạp Chí Cộng Sản. Năm 1994, ông vào Ban Chấp Hành Trung Ương. Năm 1996, ông làm Phó Bí Thư Hà Nội và sau đó năm 2000 ông lên làm Bí Thự Từ năm 1998 - 2006, ông giữ chức Chủ Tịch Hội Đồng Lý Luận Trung Ương của ĐCSVN. Tháng 6/2006, ông thay thế ông Nguyễn Văn An (sinh 1937, Chủ Tịch Quốc Hội năm 2002 -2006) làm Chủ Tịch Quốc Hộị
Nguyễn Phú Trọng được Thái Thượng Hoàng Đỗ Mười và Tổng Bí Thư Nông Đức Mạnh rất cưng chìu vì thái độ ngoan ngoãn của ông ấy đối với những vị này, nhất là ông Trọng tỏ ra là một người giáo điều bảo thủ với quan điểm thân Bắc Kinh.
IV. Mục Đích Chuyến Đi
Ông Triết là vị lãnh đạo cao cấp nhất của CSVN đến Hoa Kỳ từ trước đến naỵ Dầu CSVN và Hoa Kỳ đã có những tương quan đằm thắm với nhau, nhưng rõ ràng Hoa Kỳ không dành cho ông Triết một sự tiếp đón long trọng như một nguyên thủ quốc gia mà phía CSVN cũng như ông Triết mong muốn. CSVN và ông Triết vẫn nhẫn nhịn chịu lép vế tới Washington D.C. với một chương trình tiếp khách “hạng trung” dành cho một vị “thượng khách” giống như ông Triết. Tại saỏ Tại vì mục đích chuyến đi của ông Triết là tranh thủ lợi nhuận kinh tế cả về phía Hoa Kỳ và cộng đồng người Việt. Riêng ông Triết, ông muốn nhân cơ hội này đi một thế tiên phong trong cuộc chạy đua vào chức Tổng Bí Thư với Nguyễn Phú Trọng và tạo một thế cân bằng trước thế ép của Nguyễn Phú Trọng và phe thân Bắc Kinh.
Trước khi đi Hoa Kỳ, trả lời phóng viên Thông Tấn Xã Việt Nam, ông Triết cho biết ông sẽ vận động Hoa Kỳ đầu tư vào Việt Nam nhiều hơn nữa, nhất là các kỹ thuật caọ Ông mong muốn Hoa Kỳ giúp xây dựng nhà máy hạt nhân sản xuất điện lực vì hiện nay Việt Nam đang thiếu điện một cách trầm trọng. Ông cũng mong muốn Tifa sẽ giúp cho Việt Nam có cơ hội sản xuất hàng hóa nhiều sang Hoa Kỳ.
Về phía Cộng Đồng Người Việt tại Hoa Kỳ, qua chuyến đi này, ông Triết muốn làm dịu đi việc chống Cộng và vận động người Việt ở Hoa Kỳ về Việt Nam nhiều hơn để đầu tư và thăm thân nhân. Nguyên văn của ông trả lời phỏng vấn như sau: “Tôi đánh giá cao những đóng góp của cộng đồng người Việt Nam tại Hoa Kỳ đối với đất nước về tinh thần cũng như vật chất... Trên các lĩnh vực kinh tế, hiện hàng ngàn kiều bào có vốn liếng tại Hoa Kỳ đã chọn quê hương để đầu tư, kinh doanh với số vốn hàng ngàn tỷ đồng Việt Nam. Tôi đánh giá cao các vị chuyên gia, trí thức đã tích cực đóng góp chất xám của mình cho sự nghiệp chung của dân tộc ... Tôi vui mừng mỗi năm qua đi, bà con từ Hoa Kỳ về thăm đất nước lại tăng lên, năm sau nhiều hơn năm trước... Đáng tiếc là tại Hoa Kỳ vẫn còn một số nhỏ, chưa có điều kiện về thăm Việt Nam, thiếu hiểu biết, tiếp tục có những hoạt động đi ngược lại lợi ích của dân tộc, không có lợi cho đoàn kết cộng đồng.”
Rồi ông dõng dạc kết luận như một hiệu lệnh ra quân: “Kiều bào ta tại Hoa Kỳ có tiềm năng lớn về kinh tế và tri thức. Nhà nước sẽ nâng cao hơn nữa trách nhiệm của mình theo tinh thần Nghị Quyết 36 của Bộ Chính Trị, tạo điều kiện để bà con có cơ hội đóng góp cho sự nghiệp phát triển đất nước, góp phần củng cố và tăng cường quan hệ hữu nghị, hợp tác giữa Việt Nam và Hoa Kỳ.”
Có thể ông Triết đạt được khá cao cho mục đích vận động Hoa Kỳ dễ dãi trong vấn đề mậu dịch thương mại với Việt Nam vì số tiền 10 tỷ Mỹ Kim rất là lớn đối với Việt Nam nhưng chỉ là bạc lẻ với Hoa Kỳ, và Hoa Kỳ muốn dùng sức mạnh kinh tế để cân bằng cán cân quyền lực trong ĐCSVN giữa hai phe miền bắc và miền nam, muốn có ảnh hưởng nhiều hơn tại Việt Nam để ngăn chận sự bành trướng của Trung Quốc.
Nhưng, mục đích của ông Triết với Cộng Đồng Người Việt tỵ nạn Cộng Sản chắc chắn đã không thành tựu vì bằng chứng nơi nào ông đến nơi đó đều có người biểu tình dữ dội khiến ông phải chui cửa hậu chớ không được nở mặt nở mày đi cửa trước như những phái đoàn ngoại giao cao cấp của các nước khác. Người Việt ở hải ngoại về Việt Nam vì nhiều lý do mà lý do chính đó là thăm gia đình, giới trẻ về học tiếng Việt, các nhóm đi làm việc thiện nguyện. Những lý do như vậy không có nghĩa về Việt Nam là chấp nhận hay ủng hộ cơ chế cộng sản, bằng chứng có nhiều người đi Việt Nam rồi về lại Hoa Kỳ vẫn tiếp tục biểu tình chống Cộng Sản. Cũng có một số người Việt hải ngoại đầu tư vào Việt Nam, nhưng con số đó còn hiếm hoi vì không mấy ai tin vào hệ thống luật pháp của CSVN mà điển hình vụ án ông Trịnh Vĩnh Bình (8) ở Hòa Lan làm cho ai nấy đều phải e dè ngao ngán. Nếu ĐCSVN chấp thuận tự do ngôn luận và đa nguyên sinh hoạt chính trị thì chắc chắn hàng rào ngăn cản người Việt hải ngoại sẽ được tháo gỡ, và vì không làm như vậy nên chính ĐCSVN mới là “thiếu hiểu biết, tiếp tục có những hoạt động đi ngược lại lợi ích của dân tộc, không có lợi cho đoàn kết cộng đồng.”
V. Lịch Trình Chuyến Công Du của Ông Triết và Những Diễn Biến:
Sau khi đi Trung Quốc về, CSVN loan báo ông Triết chuẩn bị đi Hoa Kỳ. Trả lời phóng viên Thông Tấn Xã Việt Nam, Ông Triết cho biết nhân dịp Tổng Thống Bush đến Việt Nam tham dự Apec 14 vào tháng 11 năm 2006, Tổng Thống Bush mời ông sang thăm Hoa Kỳ. Nhưng một chuyến công du của một vị đứng đầu nhà nước phải có thiệp mời chính thức, và có lẽ vì chưa có thiệp mời chính thức nên vào tháng 5/2007, lúc đến Singapore, ông Triết mập mờ nói có thể ông phải hủy bỏ chuyến đi Hoa Kỳ làm cho báo Singapore Straight đăng tin nàỵ Nhưng, sau khi tờ Singapore Straight loan tin đó, vì không muốn bị mất hiệp ước thương mại Tifa rất béo bở với Hoa Kỳ, đầu tháng 6/2007, ĐCSVN quyết định cử một phái đoàn cao cấp 18 người do ông Lê Văn Bằng (9) cầm đầu đến Washington D.C. Tới Washington D.C rồi thì ông Bằng mới đi vận động để cuối cùng Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ mới chính thức gởi thiệp mời đến ông Triết. Để làm hài lòng Hoa Kỳ, ông Lê Văn Bằng tuyên bố CSVN sẽ thả 3 nhà đấu tranh trong đó có ký giả Nguyễn Vũ Bình (10) và Ls. Lê Quốc Quân (11).
Có dư luận cho rằng lịch trình của ông Triết không được rõ ràng vì Hoa Kỳ không tiếp ông Triết như vị cao cấp nhất của một chính phủ, không được dàn chào long trọng với 21 phát súng dành cho một nguyên thủ quốc gia nên ông Triết ẫm ờ chuyến công du của mình. Nhiều người cho rằng nguyên do lịch trình không được rõ ràng là vì khi ấy Trung Quốc chưa ưng thuận cho ông Triết sang Hoa Kỳ nên ông Triết e ngại không muốn làm mất lòng Trung Quốc, không khéo còn bị thanh trừng y như Trung Quốc đã từng thanh trừng nhiều nhân vật trước đây chống đối ho.. Tuy nhiên, cũng có dư luận cho rằng lịch trình chuyến đi của ông Triết phải dấu kỹ vì ông Triết không muốn bị Cộng Đồng Người Việt tại Hoa Kỳ biểu tình chống đối cách rầm rộ... Không biết rõ lịch trình thì số người tham gia cuộc biểu tình bị giảm thiểu đi.
Lịch trình của ông Triết giờ phút chót mới được tung ra, và lịch trình đó thay đổi liên tục. Những diễn tiến đã xảy ra xung quanh lịch trình chuyến đi của ông Triết như sau:
Thứ Hai 18/6/2007, ông Triết dẫn đầu một phái đoàn hơn 100 người đến New York, phái đoàn CSVN ra đón và có bảo vệ an ninh tối đa. Phóng viên Nguyễn Hùng của Đài BBC tường trình như sau: “Để đi vào khách sạn ở New York, ông Nguyễn Minh Triết phải đi nhanh vào một con đường nhỏ được phủ kín bởi những lớp vải, giống như ông Triết đang chui ống cống để vào khách sạn. Tôi chỉ chụp được một tấm hình với cái lưng của ông Triết!!!” Ông Triết tới New York để yểm trợ vụ án Việt Nam kiện các công ty sản xuất chất độc da cam trong thời kỳ chiến tranh Quốc Cộng (12). Ls. Nguyễn Thanh Phong, Chủ Tịch Cộng Đồng Người Việt Quốc Gia New York đã phối hợp với các ông Nguyễn Văn Tánh, Nguyễn Tường Thược, chiến sĩ Lý Tống, ông Ngô Kỷ, ca sĩ Nguyệt Ánh tổ chức cuộc biểu tình trước tòa án làm cho buổi họp báo của CSVN phải bị hủy bỏ. Ông Triết cuối cùng không đến phiên tòa, ông cử ông Uông Chu Lưu, Bộ Trưởng Bộ Tư Pháp đến tham dự, nhưng tất cả không đi cửa trước, chỉ đi vào cửa sau.
Ngày thứ Ba, ông Triết thăm các cơ sở may mặc, nói chuyện với các doanh nhân ngành may mặc của Hoa Kỳ, gặp gỡ chủ tịch Hội Đồng Quản Trị của công ty General Electrics và các công ty truyền thông, vận động họ đầu tư vào Việt Nam nhiều hơn nữạ Sau đó, ông tới thăm trụ sở Liên Hiệp Quốc, hội đàm với Tổng Thư Ký Ban Ki Moon. Ông Ban Ki Moon nhắc nhở khéo với ông Triết và toàn ĐCSVN là hãy mở rộng tự do ngôn luận và chấp nhận hệ thống chính trị đa đảng. Nơi đây, ông Triết cũng nói chuyện với các doanh thương ngành ngân hàng. Ban chiều ông Triết ghé thăm trụ sở Thị Trường Chứng Khoán New York và rung chuông chấm dứt ngày sinh hoạt của thị trường.
Ngày Thứ Tư, ông Triết thuyết trình trước cử tọa của Asia Societỵ Cử tọa lắng nghe lời chào hàng đầu tư vào Việt Nam của ông Triết, nhiều câu hỏi được nêu lên, nhưng tựu trung ai nấy đều quan tâm đến hệ thống luật pháp của Việt Nam không được rõ ràng, guồng máy hành chánh quá cồng kềnh, và tệ nạn tham nhũng quá trầm tro.ng. Chiều tối 20/6, Asia Society tổ chức khoản đãi ông Nguyễn Minh Triết, anh Trần Đông Đức bỏ tiền ra mua được vé cho anh và ông Jerry Keily, một cựu chiến binh Hoa Kỳ trước đây đã tạt rượu vào mặt Phan Văn Khải, tham dự buổi tiếp tân nàỵ Trong lúc ông Triết nói trên bục, ông Jerry Keily đi lên sát gần khán đài nhưng đã bị cảnh sát chận lại, ông Keily hô to: “Hãy trả tự do cho cha Lý.” Ông Keily cho biết rút kinh nghiệm kỳ trước, kỳ này ông chỉ muốn nói lên tiếng nói đòi hỏi cho tự do dân chủ mà thôi, và ông Triết đã nghe tiếng hét đòi hỏi này của ông Keily.
Ngày thứ Năm, ông Triết gặp bà Susan Schwab ở Washington D.C. để ký TIFẠ Sau đó, ông vào Quốc Hội gặp gỡ các vị dân biểu, đặc biệt là tiếp xúc với Chủ Tịch Hạ Việt Nancy Pelosị Trong tất cả các cuộc tiếp xúc, ông đều bị các vị dân biểu đặt vấn đề nhân quyền làm ông rất sượng sùng. Ông Nguyễn Thiện Nhân, Bộ Trưởng Bộ Giáo Dục tháp tùng trong phái đoàn, một người ra trường tiến sĩ ở Đại Học Harvard, trả lời phỏng vấn CNN, lập tức có một công an chìm đến nhắc ông: “Ông chỉ được trả lời trong phạm vi giáo dục mà thôị” Sự kiện này cho thấy các cán bộ cao cấp, ngay cả Trung Ương, khi ra nước ngoài cũng còn bị Công An Bảo Vệ Chính Trị theo dõi và kiểm soát. Không khéo ngay chính cả ông Triết cũng bị công an theo dõi và nhắc nhở, và nếu ông Triết nói không đúng ý thì công an này sẽ báo cáo lên Bộ Chính Trị và từ đó ông Triết có thể bị thanh trừng!!
Lúc 3 giờ chiều ngày thứ Năm, đại diện cho Tổ Chức Quốc Tế Yểm Trợ Cao Trào Nhân Bản, Bs. Nguyễn Quốc Quân mở cuộc họp báo ngay tại Trụ Sở Quốc Hội, 2203 Rayburn House office Building, trình bày cho các Dân Biểu và Thượng Nghị Sĩ của Hoa Kỳ biết lý do tại sao người Việt biểu tình chống ông Nguyễn Minh Triết, kêu gọi Hoa Kỳ hãy làm áp lực mạnh hơn nữa với CSVN để họ trả lại quyền tự do ngôn luận cho dân chúng, thả các tù nhân đấu tranh cho Tự Do Dân Chủ, và phải chấp nhận một giải pháp dân chủ hóa đất nước do Hoa Kỳ và quốc tế giám sát. Sự trình bày của bác sĩ Nguyễn Quốc Quân được nhiều người hưởng ứng nhiệt liệt. Dân biểu Dona Rohbacher phát biểu: “Ông Triết không được dân bầu lên làm Chủ Ti.ch. Phải nói thuộc băng đảng (gangster). Tổng Thống George W. Bush là do dân bầu lên, ông không nên tự hạ mình xuống đi tiếp một nhóm băng đảng như vậỵ” Lời phát biểu này như một tát tai vào ĐCSVN. Vừa nghe tin Tòa Đại Sứ Singapore tổ chức khoản đãi ông Triết ở một nhà hàng lúc 6 giờ chiều, trong vòng 15 phút, đã có 300 đồng hương Việt Nam cầm cờ Vàng Ba Sọc Đỏ và tấm hình linh mục Nguyễn Văn Lý bị công an bịt miệng đến đứng biểu tình rầm rộ tới 8 giờ tối. Trong bữa tiệc, Đại Sứ của Singagore nói: “Cách đây khoảng 200 năm, Hoa Kỳ sang Việt Nam lấy hạt giống lúa dài mang về, lúa đã mọc tươi tốt tại quốc gia nàỵ Chúng tôi mong muốn chuyến đi này ông Chủ Tịch Nguyễn Minh Triết sẽ mang hạt giống Tự Do Dân Chủ gieo trồng trên quê hương của ông.” Ai nấy đều vỗ tay, ngoại trừ ông Triết. Ông Triết đã ăn không ngon, phải tìm cách trốn đi cửa sau. Đoàn biểu tình sau đó về Quốc Hội nhập cuộc với Ủy Ban Liên Tôn trong một chương trình Đêm Thắp Nến Cầu Nguyện Cho Quê Hương thật súc tích và cảm đô.ng.
Sáng ngày thứ Sáu, từ 8 giờ sáng đồng hương Việt Nam đã có mặt ở tại Công Viên Lafayette đối diện với Tòa Bạch Ốc để chuẩn bị biểu tình chống phái đoàn CSVN. Cuộc biểu tình này do ông Lý Văn Phước, Chủ Tịch Cộng Đồng Người Việt Quốc Gia Vùng Washington D.C. và ông Lê Quyền đã phối hợp với tất cả các cộng đồng trên khắp Hoa Kỳ. Phái đoàn Houston hơn 80 người, phái đoàn Bắc California khoảng 50 người, phái đoàn Nam California khoảng 50, đã đến tham dự trong cuộc biểu tình này làm cho tinh thần mọi người phấn chấn lên. Đoàn biểu tình càng lúc càng đông, hơn 3000 người cùng giơ cao cánh tay hướng về Tòa Bạch Ốc: “Nguyễn Minh Triết, về đi Nguyễn Minh Triết, trả tự do cho cha Lý.” Hầu như tất cả các đảng phái đấu tranh đều tham dự, nhưng tất cả chỉ hoạt động trong ô dù của cộng đồng, và phải nói cuộc biểu tình rất hài hòa và đoàn kết. Đoàn biểu tình cầm cờ Vàng Ba Sọc Đỏ và tấm hình linh mục Nguyễn Văn Lý bị công an bịt miệng tại tòa án tuần hành trước Tòa Bạch Ốc như một cây đinh nhọn đâm thấu nhức gan óc ông Triết và phái đoàn CSVN. Theo chương trình dự trù thì Tổng Thống George W. Bush tiếp đón ông Triết ở Tòa Bạch Ốc, nhưng vì đoàn biểu tình quá rầm rộ, hơn 20 người trong phái đoàn Cộng Sản vào cửa trước còn ông Triết thì phải trốn vào cửa sau nên cuộc tiếp đón hơi trễ và kết thúc cũng trễ hơn. Chính phủ Hoa Kỳ đã phải huy động thêm nhiều xe cảnh sát để ngăn chận không có những xô xát giữa đoàn biểu tình và phái đoàn CSVN. Học bài học kỳ trước, kỳ này phái đoàn CSVN lặng lẽ vào và lặng lẽ đi ra xe, không có một thái độ kênh kiệu hay khiêu khích. Đối lại, rút tỉa kinh nghiệm chuyến công du của ông Phan Văn Khải năm 2005, Ban Tổ Chức biểu tình kỳ này đã dự trù những kế hoạch để ngăn chận tất cả những cuộc ẩu đả ngõ hầu cuộc đấu tranh của người Việt Quốc Gia được sáng ngời chính nghĩa. Đoàn biểu tình kỳ này đã rất tự chế và có kỷ luật làm cho chính giới Hoa Kỳ và các cảnh sát tại hiện trường rất có cảm tình.
Phóng viên CBS Peter Maer cho biết đây là cuộc biểu tình của người Việt lớn nhất từ trước tới giờ ở Washington D.C. Một phóng viên khác của CBS, Mark Knoller, được vào trong Tòa Bạch Ốc cho biết lúc gặp gỡ ông Triết, Tổng Thống Bush nhắc nhở hàng trăm người đang biểu tình ở ngoài đòi hỏi tự do dân chủ; nguyên văn như sau: “Societies are enriched when people are allowed to express themselves freely or worship freely... In order for relations to grow deeper, that it''s important for our friends to have a strong commitment to human rights and freedom and democracy," - “Các xã hội được phong phú hóa khi người dân được tỏ bày hoặc được phụng thờ cách tự do.. . Để cho những quan hệ được lớn mạnh và sâu hơn, những người bạn của chúng ta cần phải hiểu rằng sự gắn bó với nhân quyền, tự do, và dân chủ rất là quan trọng.” Ông Triết đã biết trước trong chương trình Tổng Thống George W. Bush và Chủ Tịch Quốc Hội Nancy Pelosi sẽ đề cập đến vấn đề nhân quyền, và trong bài trả lời phỏng vấn Thông Tấn Xã Việt Nam, ông nói rằng việc Tổng Thống Bush đưa đề tài nhân quyền ra để thảo luận trong buổi gặp gỡ lịch sử này là không thích hợp. Ngay trong tại Tòa Bạch Ốc, theo phóng viên Mark Knoller, ông Triết trả lời qua một thông dịch viên: “Chúng tôi sẵn sàng bàn thảo đến vấn đề này một cách trực tiếp và thẳng thắn để hai bên cùng hiểu nhau hơn về khái niệm nhân quyền, nhưng chúng tôi mong muốn không phải vì thế mà quên đi bức tranh toàn diện và quan trọng hơn đó là đừng làm thiệt hại đến quan hệ ngoại giao của hai quốc giạ” Hình ảnh hàng ngàn người biểu tình ở ngoài và lời nhắc nhở đòi hỏi nhân quyền cho Việt Nam của Tổng Thống Bush đã như những mũi nhọn đâm suốt qua làm buốt óc những người lãnh đạo CSVN.
Sau cuộc gặp gỡ ở Tòa Bạch Ốc, ông Triết bay đi Los Angeles và xuống thành phố Dana Point, cách xa Westminster khoảng 45 phút lái xe, để tiếp xúc các doanh nhân vào lúc 7 giờ chiềụ Ông Triết đã đến trễ, gần 8 giờ tối mới tới, xe của ông không có treo cờ Đỏ Sao Vàng. Khách sạn tiếp đón ông cũng không treo cờ Cộng Sản cho thấy họ không muốn có một hình thức khiêu khích nào với người Việt tỵ nạn Cộng Sản. Cuộc họp mặt này do Vietnamese - American Entrepreneurs'' Association & Vietnam Business Association tổ chức. Ông Triết đã được đoàn xe cảnh sát và trực thăng hùng hậu hộ tống, nhưng đã không dám vào khách sạn cửa trước, phải vào cửa sau. Tổng lãnh sự CSVN tại San Francisco, ông Trần Tuấn Anh, làm điều hợp viên chương trình. Khách sạn chứa tối đa là 600 chỗ ngồi, nhưng theo phóng viên Đàn Chim Việt, 13 bàn tiệc đã đầy người, và mỗi bàn chỉ có 13 chỗ ngồi. Con số vài trăm người tham dự đó, đa phần là những người trong phái đoàn Cộng Sản hoặc ở trong Tòa Tổng Lãnh Sư.. Trong các quan khách, người ta thấy có mặt ông Nguyễn Cao Kỳ, cựu Chủ Tịch Ủy Ban Hành Pháp Trung Ương và cựu Thủ Tướng VNCH. Ông đã bay vội từ Việt Nam về để tham dự buổi tiệc ngõ hầu “rửa mặt” cho ông Triết trước làn sóng biểu tình rầm rộ ở khắp nơi. Ông Triết, giọng văn không hùng hồn nhưng mộc mạc của người Nam Bộ, kêu gọi quên đi quá khứ và “hòa hợp hòa giải dân tộc.” Đáp lời kêu gọi của ông Triết, ông Nguyễn Cao Kỳ ca ngợi sự thành công của Đảng và Nhà Nước CSVN và cám ơn ông Triết đã khẳng định lại chính sách “đại đoàn kết” này. Buổi tiệc kéo dài tới 11 giờ đêm thì chấm dứt. Trong khi đó, ở bên ngoài, Ủy Ban Đặc Nhiệm Chống Cộng do quý ông Phan Kỳ Nhơn, Cao Viết Lợi, Nguyễn Phục Hưng, nhà báo Vi Anh, v.v., phối hợp và lãnh đạo đã tổ chức một cuộc biểu tình rầm rộ với nhiều ngàn người tham dự từ 5 giờ chiều cho tới 12 giờ đêm. Tham dự cuộc biểu tình người ta ghi nhận có cả Giám Sát Viên Quận Hạt Orange County cô Janet Nguyễn. Ngày hôm sau, đoàn biểu tình lên rất đông, có người ước đoán từ 5 cho tới 10 ngàn. Đoàn biểu tình yêu cầu ông Triết và ĐCSVN hãy trả tự do cho các nhà đấu tranh dân chủ, đặc biệt linh mục Nguyễn Văn Lý. Linh mục Phan Văn Lợi điện thoại từ Huế ủng hộ tinh thần cho những người biểu tình.
Theo chương trình dự trù, Thị Trưởng Los Angeles Antonio Villaraigosa và nhiều viên chức khác của tiểu bang California đón tiếp ông Nguyễn Minh Triết tại Tòa Thị Sảnh, nhưng trước khí thế đấu tranh của người Việt tỵ nạn Cộng Sản, họ lấy lý do ông Triết thay đổi chương trình liên miên nên họ hủy bỏ không gặp ông Triết và phái đoàn CSVN.
Sau đó ông Triết bay sang Canada, kết thúc chuyến công du tại Hoa Kỳ.
VI. Phản Ứng Của Người Việt Tỵ Nạn Cộng Sản:
Người Việt hải ngoại có 3 phản ứng về chuyến đi này của ông Triết:
1/ Ủng hộ ông Triết để ông Triết lên tinh thần đương đầu lại với phe Nguyễn Phú Trọng và nhóm giáo điều, mong rằng ông Triết có thêm thực lực để quyết tâm cải tiến đất nước. Đại diện cho nhóm này là những người tham dự bữa tiệc ở thành phố Dana Point với ông Triết. Có lẽ ông Nguyễn Cao Kỳ là con chim đầu đàn của nhóm nàỵ Nhiều người chống đối nhóm này vì cho rằng vô tình họ gởi ra một tín hiệu sai lầm là người Việt hải ngoại ủng hộ cơ chế Cộng Sản Việt Nam.
2/ Vận động để có sự đối thoại công khai với ông Triết. Thái độ này cũng chỉ có một nhóm nhỏ vì ông Triết ở vị trí thượng phong cũng chẳng muốn đối thoại với một vài nhóm, còn nếu đối thoại với người Việt hải ngoại thì lấy ai làm đại diện? Hơn nữa, protocol đối thoại như thế nào để tránh tình trạng Cộng Sản sử dụng đây là một phương tiện tuyên truyền, không chịu trả lời những câu hỏi hay không chịu đi sâu vào đề tài thảo luận thì cuộc đối thoại trở thành độc thoại vô nghĩạ Trong bữa tiệc ở Dana Point, ông Triết kêu gọi xóa bỏ hận thù, hòa hợp hòa giải, và đại đoàn kết dân tộc. Đây là lời kêu gọi rỗng tuếch vì bao lâu ĐCSVN chủ trương độc tài đảng trị không chấp nhận tự do ngôn luận thì bấy lâu ĐCSVN là căn nguyên của sự chia rẽ và phá hoại đất nước và dân tộc.
3/ Tổ chức biểu tình rầm rộ nơi nào ông Triết đến với quan niệm biểu tình chống ông Triết không phải vì hận thù cá nhân ông ấy nhưng ông ấy là người đứng đầu cho cơ chế NNCHXHCNVN, là biểu tượng của cơ chế Cộng Sản, chống ông ấy là chống cơ chế Cộng Sản đó. Nơi nào ông Triết đến, dầu là ngày thường, nhiều người Việt bỏ công ăn việc làm tham dự cuộc biểu tình, từ New York, Washington D.C. đến Los Angeles. Đây là khuynh hướng của đại đa số người Việt tại Hoa Kỳ.
VII. Thái Độ Của Hoa Kỳ:
Trước khi ông Triết đến Hoa Kỳ, ngày 29/5/07 Tổng Thống Bush tiếp 4 nhân vật đấu tranh ở hải ngoại đó là các ông Đỗ Hoàng Điềm, Đỗ Thành Công, Lê Minh Nguyên, và bác sĩ Nguyễn Quốc Quân. Tòa Bạch Ốc cũng gởi thư mời cho hai người khác đó là Kỹ Sư Đỗ Nam Hải và Giáo Sư Nguyễn Chính Kết nhưng họ không đến được. Buổi gặp gỡ khoảng 45 phút, trong buổi gặp gỡ này Tổng Thống Bush và nội các của ông bày tỏ ủng hộ cuộc đấu tranh cho Tự Do Dân Chủ của người Việt.
Hai tuần sau, Phó Tổng Thống Dick Cheney và Hội Đồng An Ninh Quốc Gia tiếp đón Đảng Dân Chủ Thế Kỷ 21 do bác sĩ Nguyễn Xuân Ngãi cầm đầụ Một ngày trước khi ông Nguyễn Minh Triết đến Washington D.C., nội các của Tổng Thống George W. Bush cũng đã tiếp phái đoàn Việt Nam, trong đó có Dân Biểu Trần Thái Văn, Dân Biểu Hubert Võ, Tiến Sĩ Nguyễn Đình Thắng, bà Ngô Thị Hiền, v.v. Sau chuyến công du của ông Triết, ngày 27/6/2007, Tổng Thống Bush và Hội Đồng An Ninh Quốc Gia tiếp đón một phái đoàn Lực Lượng Tự Do Dân Chủ của Việt Nam gồm có Bs. Nguyễn Quốc Quân, Gs. Nguyễn Ngọc Bích, ông Đỗ Hoàng Điềm, Tiến Sĩ Lê Minh Nguyên, Bác Sĩ Nguyễn Xuân Ngãi, ông Đỗ Thành Công, v.v. Đây là dấu hiệu tốt Hoa Kỳ bắt đầu lưu tâm đến nỗ lực tranh đấu cho dân chủ của người Việt ở trong và ngoài nước, và nhân cơ hội này, cá nhân tôi xin chúc mừng các vị và các tổ chức đã được Tổng Thống George W. Bush và Hội Đồng An Ninh Quốc Gia Hoa Kỳ tiếp đón. Trong các buổi gặp gỡ, Hoa Kỳ nhắn gởi tất cả các phe nhóm trong Lực Lượng Dân Chủ phải biết phối hợp với nhau ở một tương lai gần thì mới được sự hỗ trợ tích cực của Hoa Kỳ từ tinh thần cho đến những khía cạnh khác. Theo họ, chúng ta có quyền có nhiều khuynh hướng chính trị, từ cánh tả đến cánh hữu, nhưng chỉ có một cao trào, và đã là đấu tranh chính trị thì phải biết tương nhượng và điều đình (compromise) để mọi khuynh hướng cùng được tồn tại tiến công về một mục tiêu.
Ngày 21/6/07, trong lúc ông Triết có mặt tại Washington D.C., Dân Biểu Zoe Lofgren của California đưa ra Dự Luật H.R. Res. 11 yêu cầu rút tên Việt Nam ra khỏi danh sách các quốc gia được ưu đãi thương mại vĩnh viễn với Hoa Kỳ vì CSVN đã và đang vi phạm nhân quyền một cách trầm trọng.
Chưa hết, nhân chuyến công du Âu Châu và đi dự cuộc họp Thượng Đỉnh G8, tại Praha nước Tiệp, Tổng Thống Bush đã lên án Việt Nam vi phạm nhân quyền. Việc Tổng Thống George W. Bush tiếp đón các nhà đấu tranh và công khai chỉ trích CSVN là một hình thức cảnh cáo CSVN và quan thầy Trung Cô.ng. Rõ ràng, Hoa Kỳ dùng người Việt tỵ nạn cộng sản như một dây roi để đưa CSVN vào quỹ đạo mà Hoa Kỳ mong muốn.
Lời Kết:
Thế giới hôm nay biến chuyển mau lẹ và phức tạp, đấu tranh cho nhân quyền, tự do và dân chủ cho đất nước, Lực Lượng Dân Chủ phải biết nhìn ra cả cuộc cờ của thế giới để phối hợp tiến thoái nhịp nhàng ngõ hầu giảm thiểu sự thiệt hại và tăng cường mức độ thành công. Chính sự phối hợp tiến thoái đó cũng đã là một sự phức tạp rồi vì có những người không đủ kiến thức, không đủ lòng bao dung, không đủ khả năng nhận định, hoặc vì một lý do nào đó, chụp mũ đánh phá tơi bời làm cho nhiều người nao núng hoặc bị ngộ nhận. Nhưng, đấu tranh mà được người ta khen thì dễ dàng rồi, đấu tranh mà bị người ta hiểu lầm nhục mạ mà vẫn tiếp tục đấu tranh cho đất nước thì đó mới chính là những người con yêu quý của Mẹ Việt Nam. Chuyến công du của ông Nguyễn Minh Triết sang Hoa Kỳ là một nước cờ trong cuộc cờ lớn của thế giới cho thấy vì áp lực của quốc tế, CSVN đang tìm cách lột xác để tồn tại, và trong tiến trình lột xác đó có những điểm yếu mà Lực Lượng Dân Chủ cần phải phối hợp với nhau để khai thác ngõ hầu thúc đẩy tiến trình đấu tranh sớm thành công. Nếu vì lý do cần phối hợp để đưa cuộc đấu tranh sớm thành công mà bị những cá nhân (nhất là các cụ cực đoan) hoặc tổ chức bạn hiểu lầm, dèm pha, bĩu môi, chụp mũ, đánh phá, cách hay nhất là các chiến sĩ đấu tranh hãy thinh lặng dành thì giờ cho những việc hữu ích vì “vàng thật không sợ lửa” hoặc “cây ngay không sợ chết đứng.” Chúc cho tất cả các chiến sĩ ra mặt trận đấu tranh cho Tự Do Dân Chủ được vững tâm tiến lên mang lại một tương lai tươi sáng cho con dân nước Việt.
Phụ chú:
1. Tôn Đức Thắng (19/8/1888 - 30/3/1980) sinh ở Long Xuyên. Năm 1912 ông tham gia Hải Quân Pháp. Năm 1918, lúc còn là thủy thủ trên Hạm Đội Waldeck-Rousseau của Pháp, ông lập kế hoạch cướp lấy hạm đội này để trao cho người Nga nhưng không thành. Năm 1929, ông bị Pháp bắt giam và đày ra đảo Poulo Condore mãi cho đến năm 1945 khi Việt Minh lên nắm quyền. Về nước, ông được làm Chủ Tịch Đảng Liên Việt, một ngoại vi của ĐCSVN, và Đảng này bị giải tán năm 1954. Sau khi Đảng Liên Việt bị giải tán, ông Thắng qua làm Chủ Tịch Mặt Trận Tổ Quốc và làm Phó Chủ Tịch Nước. Năm 1967, ông được giải Lenin do Đệ Tam Quốc Tế trao thưởng. Thắng là người rất ngoan ngoãn nghe theo lệnh của Lê Duẫn nên sau khi Hồ Chí Minh Chết, Thắng lên thay thế làm Chủ Tịch Nhà Nước, và sau khi miền Nam sụp đổ, Thắng vẫn được sủng ái mãi cho đến khi qua đời năm 1980 ở Hà Nội.
2. Nguyễn Hữu Thọ (10/7/1910 - 24/12/1996) là một luật sư nổi tiếng ở miền nam, đã tham gia vào Đảng Xã Hội của Pháp. Ông từng bị chính phủ Pháp bắt bỏ tù từ năm 1950 -1952. Sau Hiệp Định Geneve năm 1954, ông Ngô Đình Diệm về nước chấp chánh, ông Thọ ra mặt chống đối Tổng Thống Diệm. Năm 1961, chính quyền Tổng Thống Diệm bắt ông Thọ, ông Thọ được Cộng Sản cứu vượt ngục đưa ông ra bưng và tôn ông lên làm Chủ Tịch Mặt Trận Giải Phóng do họ thành lập. Sau khi Cộng Sản chiếm được miền Nam, họ giải tán Mặt Trận. Năm 1980, Tôn Đức Thắng qua đời, ông lên làm Chủ Tịch Nhà Nước thay cho ông Thắng. Năm 1983, ông được giải Lenin, và năm 1987, ông làm Chủ Tịch Quốc Hộị Những năm sau, ông sống ẩn dật mãi cho đến khi qua đời năm 1996.
3. Võ Chí Công (7/8/1913 - ?), ngay từ hồi niên thiếu, đã tham gia các cao trào chống Pháp, và đầu thập niên 1940s, ông gia nhập Đảng Cộng Sản. Năm 1942, ông bị Pháp bắt giam cả năm trờị Sau khi được trả tự do, ông chìm trong bóng tối mãi cho đến năm 1961, ông công khai là một trong những thành viên sáng lập của Mặt Trận Giải Phóng Miền Nam. Năm 1976, ông vào Bộ Chính Tri.. Ông từng giữ nhiều chức vụ như Bộ Trưởng Ngư Nghiệp, (1976 -1977), Bộ Trưởng Nông Nghiệp (1977 - 1978), Phó Thủ Tướng (1976 - 1982) và cuối cùng là Chủ Tịch Nhà Nước. Năm 2002, ông viết một bài đăng trên Tạp Chí Cộng Sản số 16 tố cáo ĐCSVN tham nhũng và yêu cầu phải triệt hạ con vi trùng tham nhũng vì theo ông chính con vi trùng này làm băng hoại cả đất nước. Ông được nhiều người Cộng Sản lão thành hưởng ứng.
4. Năm 1925, các cụ Lê Văn Huân, Tôn Quang Phiệt, Nguyễn Xuân Chữ sáng lập Đảng Phục Việt. Đảng này vận động tranh đấu để Pháp giảm án tội tử hình cụ Phan Bội Châu xuống thành chung thân. Trần Phú, Hà Huy Tập, Trần Phạm Hồ là những người trẻ tham gia vô Đảng Phục Việt. Năm 1928, các cụ Huỳnh Thúc Kháng, Tôn Quang Phiệt, Đặng Thái Mai, Trần Vỹ, đổi danh xưng Đảng Phục Việt thành Tân Việt Cách Mạng Đảng. Khi nắm quyền trong Tân Việt Cách Mạng Đảng, Trần Phú, Hà Huy Tập, Trần Phạm Hồ giải tán đảng này để thành lập Liên Đoàn Đông Dương Cộng Sản. Được sự ủy quyền của Đệ Tam Quốc Tế Cộng Sản, năm 1928, Nguyễn Ái Quốc tức Hồ Chí Minh sau này, đến Thái Lan giúp Đảng Cộng Sản Trung Quốc phát triển trong cộng đồng Hoa Kiều tại đâỵ Tháng 5/1929, Stalin ra lệnh cho
Nguyễn Ái Quốc đi Hồng Kông để chủ tọa sáng lập Đảng Cộng Sản Việt Nam. Phiên họp đầu tiên, ngày 17/6/1929, các phe nhóm Cộng Sản phân hóa trầm trọng, phe Cộng Sản trong miền nam không phục phe Cộng Sản ở miền trung, và phe Cộng Sản ở miền trung không phục phe Cộng Sản ở miền bắc. Nguyễn Ái Quốc xin ý kiến, và Stalin ra lệnh tất cả các phe phải dẹp qua một bên, ngày 3/2/1930, thống nhất với nhau để khai sinh ra Đảng Cộng Sản. Trong phiên họp ngày 3/2/1930, Nguyễn Ái Quốc tấn phong cho Trần Phú làm Tổng Bí Thự Tháng 10 năm 1930, theo lệnh của Stalin, Đảng Cộng Sản Việt Nam được đổi tên là Đảng Cộng Sản Đông Dương. Sau phiên họp ở Hồng Kông thành lập Đảng, ông Phú về Việt Nam hoạt động và ông bị Pháp bắt vào tháng 10 năm 1930, bị giam giữ 5 tháng, sau đó ông qua đời tại trại giam ở Sài Gòn.
Ngày 11/11/1945, để đánh lừa Phe Quốc Gia, Hồ Chí Minh bề ngoài giải tán Đảng Cộng Sản nhưng bề trong Đảng Cộng Sản vẫn tồn tại và hoạt đô.ng. Tháng 7 năm 1951, theo lệnh của Moscow, tại Tuyên Quang Việt Bắc, trong Đại Hội II Đảng Lao Động, Hồ Chí Minh đổi tên Đảng thành Đảng Lao Động và sau khi Nam Việt Nam thất thủ, năm 1976, Lê Duẫn đổi tên Đảng lại thành Đảng Cộng Sản Việt Nam.
5. Lê Hồng Phong (1902 - 1940) là một trong những người trẻ đầu tiên tham gia Đảng Phục Việt, sau đổi tên là Tân Việt Cách Mạng Đảng. Năm 1928, một cô gái trẻ từ Nghệ An tên là Nguyễn Thị Vinh (sinh năm 1910) xin gia nhập Tân Việt Cách Mạng Đảng. Lê Hồng Phong là người hướng dẫn chính trị cho Nguyễn Thị Vinh, và Nguyễn Thị Vinh chọn bí danh là Nguyễn Thị Minh Khaị Lê Hồng Phong và Nguyễn Thị Minh Khai đi Hồng Kông tham dự đại hội thành lập ĐCSVN do Nguyễn Ái Quốc theo lệnh của Đệ Tam Quốc Tế Cộng Sản chủ tọạ Nguyễn Ái Quốc là một người háo sắc, thấy Nguyễn Thị Minh Khai trẻ đẹp, liền nhận nhiệm vụ hướng dẫn chính trị cho Minh-Khai và sau đó cuỗm Minh-Khai luôn, phỏng tay trên Lê Hồng Phong. Nguyễn Ái Quốc, Lê Hồng Phong, Nguyễn Thị Minh Khai về Moscow để thụ huấn thêm, và tháng 7 năm 1935, họ tham dự Đại Hội VII của Đệ Tam Quốc Tế Cộng Sản. Thật ra, lúc này Stalin nghi ngờ Nguyễn Ái Quốc nên triệu tập về Moscow để giám sát và giam lỏng. Tại Moscow, Nguyễn Ái Quốc sử dụng bí danh là “Đồng Chí Lâm” - “Comrade Lin” và Nguyễn Thị Minh Khai sử dụng bí danh là Phan Lan. “Đồng Chí Lâm” và Phan Lan ghi danh để chung sống với nhau như vợ chồng. Sau Đại Hội VII của Đệ Tam Quốc Tế Cộng Sản, Lê Hồng Phong được trao cho nhiệm vụ về hoạt động ở trong nam của nước Việt. Năm 1940, ông tham gia Nam Kỳ Khởi Nghĩa, ông bị Pháp bắt, đày ông ra Côn Đảo và ông qua đời năm 1942. Phần Nguyễn Thị Minh Khai, năm 1937, bà qua Pháp rồi về hoạt động ở Sài Gòn. Năm 1939, bà sinh một người con gái, Lê Thị Hồng Minh, và Đảng Cộng Sản nói Hồng Minh là con của Minh-Khai & Hồng-Phong. Năm 1940, cùng với Lê Hồng Phong, Nguyễn Thị Minh Khai tham gia Nam Kỳ Khởi Nghĩa, bị thất bại, bà bị bắt, và bị Pháp đem ra xử tử ở Hóc Môn năm 1941. Mối tình tay ba Nguyễn Ái Quốc (Hồ Chí Minh) - Lê Hồng Phong - và Nguyễn Thị Minh Khai còn nhiều bí ẩn và chắc chắn lịch sử trong tương lai sẽ làm sáng tỏ.
6. Hà Huy Tập (24/4/1906-1941) sinh ra trong một gia đình nho giáo ở Làng Kim Nặc tỉnh Hà Tĩnh. Năm 1926, ông tham gia Đảng Phục Việt, sau đổi thành Tân Việt Cách Mạng Đảng. Ông tham dự phiên họp sáng lập ĐCSVN ở Hồng Kông năm 1930. Năm 1936, Nguyễn Ái Quốc và Lê Hồng Phong bị giam lỏng ở Moscow, sự phân hóa trong Đông Dương Cộng Sản Đảng bộc phát, họ chia ra làm nhiều nhóm, tranh giành quyền lực với nhaụ Cuối cùng họ bầu chọn một Ban Thường Vu.. Năm 1936, họ bầu Hà Huy Tập làm Tổng Bí Thư. Năm 1939, Hà Huy Tập bị Pháp Bắt và họ xử tử ông vào năm 1941.
7. Nguyễn Văn Cừ (1912-1941) tham gia chống Pháp ngay từ niên thiếụ Năm 1940, ông bị Pháp bắt giam và ông qua đời năm 1941. Danh sách các nhân vật khác, xin xem phần ghi chú các nhân sự trong bài ông Võ Văn Kiệt Trả Lời Phỏng Vấn BBC.
8. Ông Trịnh Vĩnh Bình, sinh năm 1947, vượt biên năm 1976 và đi định cư ở Hòa Lan. Ông học xong Đại Học, nhập quốc tịch, và trở thành đảng viên Đảng Dân Chủ Tự Do của Hòa Lan. Ông mở công ty sản xuất chả giò và thành công tột bực và được báo chí Hòa Lan tôn vinh ông là Vua Chả Giò. Đầu thập niên 1990s, nghe theo lời kêu gọi của CSVN, ông bán công ty chả giò và mang số vốn khoảng 3 triệu Mỹ Kim về Việt Nam đầu tự Ông thành lập công ty hữu hạn Tín Thành ở Bà Rịa - Vũng Tàu sản xuất hải sản. Ông cũng đầu tư vào nhiều bất động sản khác. Cuối năm 1996, ông bị công an làm khó dễ. Tướng Lê Minh Hương chuyển ý của Thủ Tướng Phan Văn Khải đến Tướng Nguyễn Khánh Toàn là phải chấm dứt cuộc điều tra, ông Toàn không tuân lệnh, quyết tâm làm lớn chuyện hơn. Năm 1998, CSVN đưa ông Trịnh Vĩnh Bình ra tòa với 2 tội danh là “hoạt động đầu tư bất hợp pháp và hối lộ viên chức chính quyền.” Ông Bình bị án 11 năm tù, phạt 480 lượng vàng và 6.2 tỷ đồng VN cũng như bị tịch thu toàn bộ tài sản ở Việt Nam. Ông Bình vượt ngục trốn thoát trở về Hoa Lan. Tại Hòa Lan, ông làm sáng tỏ CSVN dàn dựng vật chứng và mua chuộc nhân chứng để hãm hại ông ngõ hầu có cớ tịch thu tài sản kếch sù ông tạo dựng được ở Việt Nam. Tháng 5 năm 2004, ông Trịnh Vĩnh Bình nhờ luật sư kiện CSVN tại tòa án Quốc Tế ở Stockholm đòi bồi thường 150 triệu Mỹ Kim. Cuối năm 2006, phiên tòa được đình hoãn để cho hai bên có cơ hội điều đình.
9. Lê Văn Bằng sinh ngày 30/6/1947 ở Ninh Bình. Ông lập gia đình và có 2 con. Năm 1966, ông tham gia vô Đoàn Thanh Niên Cộng Sản và sau đó vào ĐCSVN. Năm 1968 - 1972, ông du học tại Cuba, học môn Anh Văn. Trở về nước, ông là chuyên viên cho Bộ Ngoại Giao Cộng Sản để thi hành Hiệp Định Paris. Năm 1976 - 1977, ông học thêm tại Đại Học Quốc Gia Úc (Australian National University). Năm 1982, ông làm Bí Thư thứ ba của Tòa Đại Sứ Việt Nam tại Anh. Năm 1986, ông được cử làm phụ tá Bộ Ngoại Giao đặc trách Bắc Mỹ. Năm 1993 - 1995, ông là Đại Sứ CSVN tại Liên Hiệp Quốc. Năm 1995, ông được cử làm đại sứ tại Hoa Kỳ. Năm 2002, ông về nước giữ chức vụ Thứ Trưởng Ngoại Giao và có nhiều triển vọng sẽ làm Bộ Trưởng Bộ Ngoại Giao trong kỳ tới.
10. Nguyễn Vũ Bình sinh ngày 2 tháng 11 năm 1968 ở Nam Định. Ông ra trường về kinh tế ở Đại Học Hà Nội, ông tham gia Đảng Cộng Sản và sau đó ông làm ký giả cho Tạp Chí Cộng Sản. Ngày 2/9/2000 ông nộp đơn xin thành lập Đảng Tự Do Dân Chủ. Trong lúc đó, ông viết một bài tiểu luận phân tích những tiêu cực của xã hội Việt Nam. Tháng 9 năm 2001, ông ủng hộ giáo sư Trần Khuê lập Hội Chống Tham Nhũng. Tháng 7 năm 2002, ông cùng với 16 nhà dân chủ khác ký tên chống lại những đàn áp của ĐCSVN đối với những người hoạt động bất bạo đô.ng. Vì những hành động can cường này, tháng 7 năm 2002 ông được Giải Nhân Quyền Hellman/Hammett. Quốc Hội Hoa Kỳ mời ông qua tường trình các hoạt động vi phạm nhân quyền của CSVN, và buổi tường trình dự trù là ngày 23/7/2002. Vài ngày trước cuộc điều trần, ông Nguyễn Vũ Bình bị CSVN bắt giữ không cho ông đi Hoa Kỳ, sau đó họ thả ông rạ Nhân vụ CSVN cắt đất dâng biển cho Trung Cộng, ông viết và phổ biến trên mạng lưới lên án tội ác này của CSVN. Ngày 25/9/2002, CSVN bắt giam và truy tố ông, họ giam giữ ông tại Nam Hà cho tới ngày 10/6/2007, họ trả tự do cho ông như một trao đổi với Hoa Kỳ trước khi Chủ Tịch Nguyễn Minh Triết công du Washington D.C.
11. Luật sư Lê Quốc Quân, 36 tuổi, quê ở Hà Nộị Sau khi ra trường, ông làm cố vấn cho Ngân Hàng Thế Giới, Asian Development Bank, và United Nations Development Bank. Sau đó, ông qua Hoa Kỳ tham dự khóa National Endowment For Democracy ở Washignton D.C. Ngày 8/3/2007 ông trở về Việt Nam thì bị công an bắt giữ, họ tình nghi ông làm việc cho CIẠ Ngày 16/7/2007, khi trả tự do cho Ls. Lê Quốc Quân, CSVN nói ông “đã thành thật khai báo và thú nhận tội lỗi của mình để được sự khoan hồng của Nhà Nước.”
12. Trong Cuộc Chiến Việt Nam, từ năm 1962 - 1971, Hoa Kỳ đã rải khoảng 20 triệu gallons hóa chất dioxin, thường được gọi là Chất Độc Da Cam, tại Nam Việt Nam để tiêu diệt các lùm cây cỏ ngõ hầu không cho Cộng quân trốn núp. Năm 1984, các cựu chiến binh Hoa Kỳ nộp đơn tập thể (class action) tố 7 công ty chế tạo hóa chất da cam vì cho rằng hóa chất diệt cây cỏ này đã làm thiệt hại sức khỏe của họ khi họ phải hành quân ở Việt Nam. Các công ty liền điều đình và đền bồi cho các cựu chiến binh 180 triệu Mỹ Kim. Năm 2004, CSVN nộp đơn tại tòa án Liên Bang Hoa Kỳ kiện các công ty đó, mong rằng cũng sẽ được các công ty điều đình trả tiền bồi thường. Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ gởi một văn thư đến chánh án: “Những đòi hỏi của Nguyên Đơn thật là ngạc nhiên vì như thế sẽ mở cánh cửa tòa án của Hoa Kỳ ra cho tất cả những quốc gia và các chiến binh cựu thù.” Ngày 10/3/2005, chánh án Jack Weinstein quyết định bác đơn khởi tố của CSVN với những lý do Tòa Án không có thẩm quyền xử vụ án mà các hành vi lại diễn ra trong thời kỳ hai bên có chiến tranh, đã quá lâu, và đặc biệt bên phía CSVN không đưa ra đủ bằng chứng và nhân chứng để thuyết phục các nạn nhân đã bị thiệt hại là do nhiễm chất độc da cam. CSVN kháng án lên Tòa Phúc Thẩm Liên Bang Số 2 và phiên tòa phái đoàn CSVN đến là để nghe quyết định của Tòa Phúc Thẩm về vấn đề nàỵ Tham dự viên ngồi chật cả tòa án, ba vị thẩm phán Robert Sack, Roger Miner, và Peter Hall nghe tranh luận của luật sư hai bên. Luật sư Weth Waxman đại diện cho các công ty trình bày thân chủ của ông không hề có ác ý và không hề biết rõ hóa chất da cam độc hại như vậy, hơn nữa, thân chủ của ông làm theo lệnh của Tổng Thống và Bộ Quốc Phòng. Luật sư Johnathan C. Moore đại diện cho phía Việt Nam quả quyết các công ty có ác ý, các công ty biết hóa chất rất độc hại, và các công ty đã bất cẩn. Các Thẩm Phán có khuynh hướng ủng hộ quan điểm của luật sư đại diện cho các công tỵ
Ngày 16-6-07 vừa qua tại Thành phố San Jose đã có buổi Ra mắt sách "Tuyển tập Vụ Án Linh mục Nguyễn văn Lý", với vị chủ biên là Linh mục Phan văn Lợi và toàn bộ tuyển tập với hơn 44 bài viết của nhiều tác giả, Công giáo và không Công giáo.
